Սթրեսը երեխաների մոտ. Պատճառներ և ախտանիշներ

sweet little blonde hair school girl holding help sign in stress with books and homework in children education concept isolated on white background

Շատ ծնողներ սթրեսը վանելու համար աշխատանքային զբաղված օրվանից հետո խաղում են իրենց փոքր երեխաների հետ:

Բայց գիտակցո՞ւմ եք, որ փոքր երեխաները նույնպես կարող են սթրեսի ենթարկվել:

Այսօր սթրեսը մեր կյանքի անբաժանելի մասն է:

Քրոնիկ սթրեսը կարող է առաջացնել այնպիսի հիվանդություններ, ինչպիսիք են շաքարախտը, ասթման, դեպրեսիան, արթրիտը, հիպերտոնիան և սրտանոթային հիվանդությունները:

Այսդպես է սթրեսը դրսևորվում մեծահասակների մոտ։

Փոքր երեխաների մոտ սթրեսային դրսևորումները հիմնականում կապված են վարքագծային խնդիրների հետ.

Երեխան տրամադրության անկումներ կամ ուսման մեջ դժվարություններ կարող է ունենալ:

Սթրեսը նախադպրոցական տարիքում․պատճառները՝

Սթրեսը անձի արձագանքն է դպրոցում, աշխատավայրում, ընկերների, ընտանիքի և այլնի հետ տեղի ունեցող դժվարին իրավիճակներում:

Նախադպրոցականների համար սթրեսը կարող է առաջանալ տարբեր պատճառներով:

1. Ծնողներից տարանջատում

Փոքր երեխաները, երբ նրանք առաջին անգամ բերվում են մանկապարտեզ, հաճախ ունենում են անհանգստություն և սթրես ՝ ծնողներից բաժանվելու վախի պատճառով։

Երբ երեխան ստիպված է ուսումնասիրել սոցիալական միջավայրը ՝ առանց նրա համար սովորական դարձած աջակցության, դա կարող է նրան վախ և անհանգստություն պատճառել:

2. Սոցիալական ճնշում

Սովորաբար այն զգացվում է ավելի մեծ երեխաների մոտ, բայց երբեմն  նաև դժվար է նախադպրոցականներին հարմարվել նոր միջավայրին (օրինակ ՝ մանկապարտեզում):

Նրանք դառնում են ամաչկոտ և ինքնամփոփ:

3. Ընտանեկան մթնոլորտ

Տանը տիրող իրավիճակը մեծապես ազդում է երեխայի վարքի և սովորությունների վրա:

Երեխաները, ովքեր ականատես են լինում ընտանիքում հաճախակի բախումների, ծնողների ամուսնալուծության կամ նրանց հարազատներից մեկի մահվան, հաճախ տառապում են սթրեսից:

Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս նաև, որ նախադպրոցականները կարող են սթրես ունենալ, քանի որ նրանց ծնողները, հատկապես նրանց մայրերը նույնպես ունենում են քրոնիկ սթրես:

Նախադպրոցական տարիքում սթրեսի ախտանիշները՝

1. Ոչ բավականաչափ զարգացած խոսքի հմտություններ:

2. Սովորելու խանգարումներ:

3. Աղքատ համակենտրոնացում:

4. Հիշողության խնդիրներ:

5. Ագրեսիվ պահվածք:

6. Երեխան կոպիտ է խոսում ուրիշների հետ:

7. Երեխան չի կարողանում վստահել այլ մարդկանց:

8. Երեխայի համար դժվար է ընկերներ գտնել:

9. Ռեգրեսիվ պահվածք (երեխան ցուցադրում է փոքր երեխաներին բնորոշ պահվածք):

10. Երեխան ուշադրություն է պահանջում իր հանդեպ և ամեն կերպ փորձում է գրավել այն:

11. Երեխա հաճախ լաց է լինում կամ գոռում է:

12. Երեխան դառնում է հիստերիկ:

13. Երեխան ինքն իր վրա անվստահ է:

14. Երեխան ցույց է տալիս անհանգստություն և վախ:

15. Երեխան փակված է:

16. Երեխան նյարդայինացած է:

17. Երեխան վախենում է ծնողներից մեկից բաժանվելուց:

18. Երեխան ունի քնի խանգարումներ:

19. Երեխան հաճախ ունենում է ստամոքսի ցավ:

20. Երեխան ունի վատ ախորժակ, նա կորցնում է քաշը:

21. Երեխան դրսևորում է մարսողական համակարգի խանգարումներ:

22. Երեխան տառապում է մղձավանջներից:

Ինչպես օգնել երեխային հաղթահարել սթրեսը

Հանգստացրեք երեխային:

Մնացեք նրա կողքին և օգնեք նրան իրեն ապահով զգալ:

Եթե երեխան վախենում է մնալ առանց ձեզ մանկապարտեզում, ասեք նրան, որ կարճ ժամանակով մեկնում եք և վերադառնաք:

խոսեք ձեր երեխայի հետ հանգիստ տոնով:

Դա կօգնի նրան հաղթահարել ջղայինությունը և հանդարտվել։

ուշադրություն դարձրեք երեխայի պահվածքին:

Եթե նա քմահաճ է և ընկնում է հիստերիկայի մեջ, ապա սրանք սթրեսի դրսևորումներ են:

Գուցե երեխան ուզում է ինչ-որ բան հասկացնել ձեզ իր պահվածքով։

Հիշեք, որ սթրեսը մեր կյանքի անբաժանելի մասն է:

Դուք կարող եք օգնել ձեր երեխային հաղթահարել սթրեսը `ցուցաբերելով սեր և աջակցություն:

Եթե ձեր ջանքերը չեն բերում ցանկալի արդյունքի, և երեխան դեռ սթրես է ապրում, խորհրդակցեք մասնագետի հետ:

Արման Գրիգորյան: